Những định hướng về tương lai, nghề nghiệp của mỗi người đôi khi được gia đình định hướng từ khi còn nhỏ. Tuy nhiên tại sao lại nói thời cấp 3 lại là giai đoạn vàng để xây dựng tương lai? Thời cấp 3 là “giai đoạn vàng” để học sinh được tích lũy nền tảng kiến thức vững chắc, chuẩn bị cho hành trang nghề nghiệp trong tương lai. Đó cũng là khi những định hướng được đưa ra giúp học sinh xác định được hướng đi tiếp theo sau khi tốt nghiệp THPT. Vậy cần có phương pháp nào để định hướng và lên kế hoạch xây dựng tương lai?
Đặc điểm tâm lý của học sinh THPT
Ở giai đoạn này, phần lớn tâm lý các bạn có xu hướng thích sự độc lập, thích thể hiện cái “tôi” và khẳng định bản thân nhiều hơn. Dù đã dần tích lũy được kiến thức nền tảng trong quá trình học, nhưng các bạn lại chưa có nhiều trải nghiệm thực tế. Khi đứng trước những quyết định lớn của tương lai như: Chọn việc làm gì? Ngành học nào? Trường học nào? Nên học tập trong nước hay ra nước ngoài du học… thật khó khăn với suy nghĩ trước độ tuổi đôi mươi.
Bên cạnh đó, khi bước vào giai đoạn chuẩn bị cho tương lai, học sinh THPT đối diện với nhiều áp lực từ nhiều phía như: kỳ vọng từ gia đình, bạn bè, giáo viên, xã hội, hoặc mong muốn tự đạt được mục tiêu cá nhân… điều này dễ khiến các bạn chệch khỏi bánh ray định hướng của mình.
“Giai đoạn vàng” định hướng nghề nghiệp
“Giai đoạn vàng” định hướng xây dựng tương lai là dấu mốc quan trọng đối với mỗi học sinh, thường diễn ra ở thời điểm Cấp 3 (lớp 10, lớp 11, lớp 12). Đây là thời gian mà học sinh sẽ phải đối mặt với nhiều quyết định lớn nhỏ, trong đó định hướng ngành nghề để theo đuổi là một trong những quyết định quan trọng nhất.
Định hướng ngành nghề sớm là sẽ tạo được lợi thế trong lựa chọn các môn thi trọng tâm, định hướng ngành nghề theo học và công việc hướng tới. Điều này giúp các bạn có thể đạt được thành công sớm hơn khi ra trường và hòa nhập vào công việc. Thực tế là nhiều bạn vẫn đang mông lung trong định hướng tương lai sau khi tốt nghiệp THPT. Chính vì thế, các bạn phải tích cực chủ động nhờ các thầy cô, cha mẹ, và anh chị đi trước hỗ trợ, tư vấn và định hướng chính xác để có thể lựa chọn ngành nghề phù hợp với khả năng, sở thích và mục tiêu của mình.
Ở nhiều trường học, cũng đã áp dụng việc cập nhật thông tin về các nghề nghiệp và giúp học sinh phát triển các kỹ năng mềm khác, cũng như tăng cường các chương trình tư vấn hướng nghiệp để giúp học sinh tìm ra nghề nghiệp phù hợp với mình. Vì vậy, bản thân các bạn phải tích cực tham gia, tìm tòi trong các chương trình này, mục đích là để tiếp cận được nhiều nhất thông tin có lợi cho mình.
Bên cạnh đó, sự đồng hành của gia đình là thứ không thể thiếu với mỗi bạn trong gia đoạn này, hãy nói với bố mẹ việc bạn cần những lời động viên, ủng hộ sở thích, ước mơ của mình, và nhờ bố mẹ tư vấn, trang bị cho bạn các kỹ năng cần thiết để thích ứng với các thay đổi trong tương lai. Ngay chính bản thân các bạn cũng phải có những quyết định thể hiện sự quyết tâm, tự tin theo đuổi ước mơ và sở thích của mình để mọi người có thể nhìn thấy điều đó và ủng hộ chúng ta hết mực.
Bên cạnh suy nghĩ về các chương trình đại học, học nghề… trong nước, các bạn có thể nghĩ tới việc đi du học tại các quốc gia khác để biết thêm về ngoại ngữ và học tập được nhiều cái tích cực từ các quốc gia phát triển trên thế giới. Đặc biệt là hiện nay, du học các nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan… đang là xu hướng được nhiều bạn trẻ lựa chọn ngay sau khi tốt nghiệp THPT. Bởi đây là những quốc gia có nền giáo dục mang tính thực tiễn cao, sinh viên sẽ được trải nghiệm về văn hóa độc đáo, văn hóa làm việc hiệu quả và những cơ hội tốt hơn để phát triển bản thân. Đặc biệt, ngay cả với những bạn gia đình không khá giả, vẫn có thể đi du học châu Á với chính sách hỗ trợ học sinh vừa học – vừa làm từ Chính phủ.
Mỗi sự lựa chọn đều đem lại cho bạn những lợi thế riêng nhưng đều kèm theo nhiều sự đánh đổi để thành công. Ở giai đoạn định hướng nghề nghiệp thời cấp 3, nhất định phải thành tâm lắng nghe chọn lọc những lời khuyên từ gia đình, thầy cô và nếu có thể, hãy tìm gặp những chuyên gia định hướng để tìm ra con đường phù hợp với bản thân mình nhé.
Nền tảng cần có để xây dựng tương lai học sinh giai đoạn THPT
Để xây dựng tương lai cho học sinh giai đoạn THPT cần đặt nền tảng vững chắc cho kiến thức và kỹ năng mềm.
Kiến thức là nền tảng cơ bản để học sinh có thể tích lũy được để vượt qua các kỳ thi quan trọng trong giai đoạn học Cấp 3, đặc biệt là thi tốt nghiệp THPT và thi vào các trường Đại học/Cao đẳng. Kiến thức sẽ bao gồm có kiến thức chuyên môn từ các môn học trong chương trình giáo dục phổ thông, cũng như kiến thức về kỹ năng tự học, tự nghiên cứu, năng lực giải quyết vấn đề, tư duy logic và phản biện. Học sinh cần phải nắm vững kiến thức từ các môn học cơ bản, đồng thời nâng cao khả năng học tập tự học, năng lực nghiên cứu và sáng tạo của bản thân.
Kỹ năng mềm cũng là kỹ năng cần thiết để học sinh có thể hoạt động và thành công trong môi trường xã hội. Đó có thể là những kỹ năng như giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý thời gian, quản lý cảm xúc, quản lý tài chính… Những kỹ năng mềm này đóng vai trò quan trọng trong việc thích nghi với môi trường sống mới, xây dựng các môi quan hệ, phát triển công việc, sự nghiệp và đạt được thành công trong cuộc sống.
Bắt tay xây dựng kế hoạch cho tương lai
Theo thống kế trên thế giới hiện nay có trên dưới 2.000 nghề nghiệp và hơn 40.000 lĩnh vực chuyên môn. Vậy đâu sẽ là nghề nghiệp dành cho bạn?
Bên cạnh việc cân nhắc về điều kiện kinh tế, sở thích, năng lực… khi định hướng nghề nghiệp bạn cần dựa vào những đánh giá thực tế. Nhu cầu xã hội hiện tại đang cần gì? Xác định xu hướng bằng cách nào? Bạn có thể đánh giá qua mức thu nhập; xu hướng phát triển; giá trị nhân văn cộng đồng; nhu cầu của xã hội…
Nhìn chung xu thế các ngành nghề, công việc trong một thế giới đang biến đổi từng giây, từng phút. Ở đó yêu cầu một tư duy làm việc nhạy bén, khả năng đa ngôn ngữ, đáp ứng kiến thức chuyên sâu và tiên tiến… Như vậy khi tìm ra sở thích của bản thân, bạn cần nghiêm túc xem xét các ngành nghề tiềm năng để theo đuổi.
Nếu như bạn không thể xác định được cụ thể về thiên hướng và tài năng của bản thân thì cách tốt nhất là hãy nhờ đến sự trợ giúp và nhận những lời khuyên từ cha mẹ, thầy cô, anh chị em hoặc những người đã có kinh nghiệm trong việc lựa chọn nghề nghiệp, định hướng tương lai. Tuy nhiên, bạn cần phải biết cách lắng nghe và chọn lọc thông tin phù hợp với chính mình.
Dù chọn cho mình hướng đi nào để theo đuổi nghề nghiệp yêu thích, bạn cũng cần đưa ra quyết định và lên kế hoạch thực hiện. Dù bạn chọn học Cao đẳng, Đại học, học nghề, tự kinh doanh… đều là sự lựa chọn với mong muốn sau này có được nghề nghiệp với mức thu nhập tốt trong tương lai. Không có con đường nào đúng hoàn toàn, con đường nào tốt hoàn toàn, quyết định của bạn phải dựa trên sự phù hợp về nhiều yếu tố. Nhưng khi đã lựa chọn được rồi bạn hãy nghiêm túc với nó.
Nếu bạn đã lựa chọn đi du học thì đây là một số lời khuyên?
Khi lựa chọn du học nước ngoài sau khi tốt nghiệp THPT, bạn cần sớm bàn bạc điều này với ba mẹ để chốt phương án và chuẩn bị những điều kiện cần thiết cho chặng đường sắp tới. Lên kế hoạch thi tốt nghiệp với điểm số cao, tìm hiểu các chương trình du học, lên kế hoạch học ngoại ngữ từ sớm để xét tuyển và các trường, chuẩn bị khoản tài chính nhất định để đi du học… Trên thực tế du học là một chặng đường dài cần nỗ lực và lộ trình chi tiết hơn rất nhiều. Bạn cần tìm hiểu kỹ thông tin từ những đơn vị Tư vấn & Đào tạo Du học uy tín và tham khảo từ các anh chị đi trước.
Với học viên của VIJP, ngay từ khi đưa ra lựa chọn về hướng đi cho tương lai là con đường du học, các bạn đã được VIJP đồng hành từ quá trình định hướng. Học ngành gì? Trường nào? Lộ trình học như thế nào? Từ đó bạn có cơ hội tham gia các chương trình học bổng du học phù hợp với: Điều kiện gia đình; Lực học; Công việc/ lĩnh vực làm việc hướng tới trong tương lai…
Bên cạnh đó, “giai đoạn vàng” này của lứa tuổi học sinh cũng thiếu rất nhiều kiến thức và kỹ năng mềm, đây cũng là hai nội dung trọng tâm mà các bạn cần tích lũy trước khi bước vào xã hội. Tại VIJP GROUP khi học viên đào tạo chương trình học ngoại ngữ sẽ được lồng ghép đào tạo, tham gia các hoạt động trải nghiệm bổ ích để phát triển kỹ năng mềm hữu ích. Học viên của VIJP sẽ được trang bị đầy đủ “vũ khí du học” từ ngoại ngữ, tác phong, khả năng tự học, kỹ năng sống tập thể, xử lý tình huống… và có thể tự tin hòa nhập với môi trường nước bạn.
Việc bắt tay xây dưng tương lai bắt đầu ở bạn, tuổi trẻ bạn hãy dũng cảm đưa ra quyết định và hết mình vì khát khao của mình. Cấp 3 là giai đoạn “vàng”, là bước đệm giúp bạn định hướng bản thân và bắt đầu dấn thân xây dựng tương lai của chính mình.
Nếu bạn đang có mong muốn đi du học Nhật Bản, Hàn Quốc tìm hiểu về các chương trình du học những chưa xác định được đâu sẽ là hướng đi đúng và phù hợp với bản thân, hãy liên hệ với VIJP để được tư vấn chi tiết. Tiếp tục theo dõi VIJP để có thêm nhiều thông tin hay, bài học bổ ích cho kỳ thi THPT quốc gia sắp tới nhé!